Versneld perspectief
Na de couppoging in Turkije in juli 2016 zag Mehmet zijn leven compleet veranderen. “Samen met zo’n 2,2 miljoen landgenoten werd ik verdacht van terrorisme. Uiteindelijk kon ik niet anders dan mijn gezin achterlaten en vluchten.” In Nederland verbleef hij in vijf verschillende azc’s. “Het eindeloze wachten daar was het allermoeilijkst”, vertelt hij. “Zeker als er vragen door je hoofd spoken zoals: wanneer heb ik mijn verblijfsgesprek en zie ik mijn gezin straks weer terug?” Vandaar dat Mehmet blij was dat hij een baan vond vanuit het azc in Veldhoven dankzij het programma ‘Refugee to employee’. Een programma waarvan we in 2023 de start financierden.
Begeleiding versnellen
Inmiddels zijn al 120 statushouders in het azc in Veldhoven via het programma aan het werk. Via de reguliere weg had dit maanden, zo niet jaren, langer geduurd. Als nieuwkomer in Nederland heb je namelijk de nodige obstakels te overwinnen. Je mag pas werken als je asielaanvraag minimaal zes maanden in behandeling is en er geen sprake is van uitzetting. Bovendien heb je een tewerkstellingsvergunning en een bsn-nummer nodig. Daarbij ken je het reilen en zeilen op de Nederlandse arbeidsmarkt niet. Je kent ook nog geen kruiwagens. Én begeleiding bij het vinden van werk krijg je pas als je een woning hebt. Met de huidige woningnood kan dat wel even duren. Voor Start Foundation, COA, United Work en Stichting Spark was dit de reden om de handen ineen te slaan en er samen voor te zorgen dat statushouders al in het azc begeleiding naar werk krijgen. Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid prees het initiatief. Niet alleen vluchtelingen zelf, ook werkgevers en de Nederlandse samenleving zijn er namelijk bij gebaat.
Geen bsn, geen werk
Hoe zoiets kleins als een burgerservicenummer roet in het eten kan gooien weet Mehmet uit eigen ervaring. “Direct nadat ik mijn verblijfsvergunning kreeg ging ik online op zoek naar werk. “Het leverde me vier sollicitatiegesprekken op. Het vierde was bij een bedrijf in de scheepvaart. Ze zochten er een technisch medewerker. Een perfecte match, kijkend naar mijn werkervaring.” Toch zag Mehmet de baan aan zijn neus voorbijgaan. De oorzaak? Het uitblijven van zijn bsn-nummer. “Ik weet nog dat ik dacht: hoe moeilijk kan het zijn, het regelen van een nummer? Het duurde drie maanden voordat het er was.” Zo lang kon zijn gedroomde werkgever niet wachten.
Zorgen voor een match
Mehmet maakte in het azc in Veldhoven kennis met Martijn van United Work. “Hij kwam elke dinsdag. Op een dag heb ik mijn cv bij hem ingeleverd.” Martijn nam de tijd om Mehmet beter te leren kennen, zodat hij gericht op zoek kon gaan naar een werkplek die aansloot bij Mehmets wensen en mogelijkheden. “Gezien mijn ervaring in de techniek stelde hij me voor om te solliciteren bij technologie-ontwikkelaar ProDrive. Die zat te springen om technisch personeel. Martijn ging met me mee naar het sollicitatiegesprek. Dat was fijn, want zo had ik mijn referentie naast me zitten”, glimlacht Mehmet. Een week later tekende hij zijn contract als technicus.
Win-winsituatie
Met de huidige krapte op de arbeidsmarkt is het volgens Mehmet goed dat organisaties als United Work nieuwe Nederlanders koppelen aan bedrijven die hard op zoek zijn naar medewerkers. Tekorten aan bijvoorbeeld technisch personeel zijn zo snel op te lossen. Tegelijkertijd is het voor statushouders fijn dat de mensen van United Work de Nederlandse arbeidsmarkt kennen en connecties hebben in het lokale bedrijfsleven. “Zo ontstaat een win-winsituatie voor iedereen. Werkgevers, werknemers, de Nederlandse samenleving én de overheid”, benadrukt hij. Dankzij de bemiddeling door United Work zijn statushouders namelijk minder afhankelijk van een uitkering.
“Integreren is als opnieuw geboren worden”
Integreren is intens
Mehmets vrouw en kinderen mochten in juli 2023 overkomen naar Nederland. “Als ik mijn kinderen een kus geef, prijs ik me nog elke dag gelukkig dat ze hier zijn”, zegt Mehmet geroerd. Tegelijkertijd bekent hij eerlijk dat het opbouwen van een nieuw leven in Nederland hem kruim kost. “Integreren is als opnieuw geboren worden. Alles doe je voor een tweede keer: een taal leren, je diploma’s en je rijbewijs halen, een huis inrichten, solliciteren, een huisarts en een school voor je kinderen regelen, noem maar op. Daarnaast werk je en heb je ook nog een gezin. 24 uur in een dag is dan niet veel.” Vandaar dat Mehmet blij is met ondersteuning van instanties als United Work.
Tijd slim gebruiken
Mei 2024 hield Mehmet met Martijn van United Work een inspirerende bijeenkomst in het azc in Veldhoven waar hij zelf verbleef. Samen informeerden ze de azc-bewoners over het vinden van een baan en werken in Nederland. “Ik drukte de mensen op het hart het verleden achter zich te laten. Door aan de slag te gaan integreer je sneller en kun je werken aan je plannen voor de toekomst. Benut hiervoor je tijd in het azc, want zoals ze hier in Nederland zeggen: ‘De tijd gaat snel, gebruik hem wel’.”
Een toenemend aantal statushouders zal dankzij het programma ‘Refugee to employee’ de komende jaren in het azc in Veldhoven kunnen rekenen op ondersteuning bij het vinden van werk. De Brainport-gemeentes omarmden het initiatief namelijk en namen de financiering op zich. Voor ons als Start Foundation was het mooi om hier de basis voor te leggen.
Om de veiligheid te waarborgen van de persoon die we voor dit verhaal interviewden veranderden we zijn naam en is hij onherkenbaar in beeld.